Descobèrt per Albèrt Ténès en 1949 quand una vaca i tombèt dedins, lo "trauc" fuguèt expertizat en 1972 per l’espeleològ Sergi Avrilleau. Aquò’s un sosterranh refugi cavat a la man per l’òme e apelat dans lo sud-oèst "clusèl".

Nascut en 1977, Joan-Francés Ténès, son pichon-filh, es l’eretièr d'un interdich e d'un secret car dins lo "trauc", degun a lo drech d'i entrar. En 1998 çaquelà, decida de l'explorar. Embelinat per çò que descobra, Joan-Frances Ténès apara desenant aquel patrimòni oblidat.

Son clusèl, situat a la Petite Clavelie a Rabairac, es estat causit per Tierrí Félix, scenarista del Perigòrd Raid Aventura, per acialar lo casco d'argent, objècte de la quèsta d’aquela caça al tresaur grandor natura que cada an bòta en plen lum los tresaurs dels diferents cantons del Perigòrd.